Lịch sử đồ gốm sứ trên thế giới

Đồ gốm chào đời cách đây có đến 9 hay 10 thế kỷ. Người xưa nghiệm thấy rằng đất sét không hút nước mưa mà còn dẻo, để nâng những dụng cụ để chứa nước. Đỗ gốm buổi đầu quá thô sơ. Người ta nắn đất sét bằng tay rồi đem phơi nắng. Vật dụng bằng đất phơi như vậv rất giòn hay bể. Dụng cụ nào to quá như cái lu chẳng hạn, người ta bọc bên ngoài một cái giỏ hoặc trộn đất với rơm, để chắc hơn.

Dần dần người xưa dùng đất sét làm gạch, nhái theo hình thức những cục đá núi bể ra.

Ta không quên ghi nhận cổ nhân cũng dùng đất sét để chế những dụng cụ văn tự, trang sức. Có thể nói từ Đông sang Tây, đất sét được dùng để biến thành vật liệu kiến trúc, dụng cụ nhà bếp và tác phẩm nghệ thuật. Nhiều vết tích tìm được ở miền Đông Âu, ở Anatolie, ở Palestine, ở Irak, ở Ai cập chứng tỏ rằng đồ gốm có mặt rất lâu đời. Từ Ai Cập nó dược phổ biến sang Á Đông sang Âu châu khoảng thế kỷ thứ 6 trước Tây lịch.

 

(Ảnh: Làm đồ gốm)

 Tiểu ả Rập được nhiều đồ gốm có từ 8 thế kỷ trước Tây lịch.

Từ 6500 trước công nguyên, đã phổ biến gạch xây nhà. Cuối thế kỷ thứ 5 trước Chúa giáng sinh tại Mesopotamie đã có gạch làm bằng khuôn.

Tại Ai Cập, 5000 năm trước Tây lịch người ta dùng đất sông Nil có màu để làm đồ gốm trông rất đẹp. Người ta cũng đã biết, trộn vào đất những dầu thảo mộc hay những vỏ cây, lá cây quết nát.

Qua nhiều thế kỷ, đồ gốm làm bằng tay tiến bộ rất chậm. Bốn ngàn năm trước Tây lịch, Người xứ Mesopotamin và Iran đã dùng bàn xây như ta thấy ngàv nay tại Lái Thiêu chẳng hạn. Bàn xây chuyển động bằng chân của người thợ gốm, người ta còn gặp được ở Ai Cập trước Tây lịch 3200 năm và ở Nam Đông Âu châu khoảng 5000 năm trước công nguyên.

Thoạt đầu đồ gốm nắn xong đem phơi nắng. Sau đó người ta dùng lửa để làm cho nó khô mau và thấy nó cứng chắc hơn.

Cần hầm đồ gốm bàng lửa, song lò gốm chưa được sáng chế. Người ta đào hấm dưới đất rồi đốt lửa ở quanh đồ gốm và đốt lửa trên mật hầm. Lửa đốt nóng quá như vậy làm cho đồ gốm hay bị nứt và đóng khói đen điu.

Hồi xưa chưa có chất men, cố nhân phải nhồi đất thật nhuyển rồi làm cho bên trong và bên ngoài đồ gốm thật láng đề nó khổi rịn nước.

Từ thế kỷ thứ 5 trước công nguyên là người ta đã biết dùng màu bằng thảo mộc để sơn vào đồ gốm. Đó cũng là một thứ men.

Người Tàu biết làm đồ gốm từ thế kỷ thứ 5 trước Tây lịch. Khoảng 200 trước Tây lịch, người Tàu đã dùng những lò gốm sức nóng từ 1200^oC đến 1100^oC.

Hồi thế ký thứ 5 trước Tây lịch, người Tàu dùng Sa thạch (gres) để làm đồ gốm. Đến đời Đường (618-907) ở Trung Hoa phổ thông đồ sứ.